Μια φορά κι έναν καιρό
Πριν από πολλά χρόνια, που είναι αδύνατον να μετρηθούν, όταν παντού επικρατούσε η σκοτεινιά και η σιωπή, το ζευγάρι των θεών, ο Τενακατεκούτλι και η Τονακασιχουάτλ, δηλαδή ο Κύριος και η Κυρία της Ύπαρξής μας, αποφάσισαν να ολοκληρώσουν την αγάπη τους.
Απέκτησαν τέσσερις γιους.
Πρωτότοκος ήταν ο Κόκκινος Τεζκατλιπόκα, ο δεύτερος ήταν ο Μαύρος Τεζκατλιπόκα, τρίτος ο Κετζαλκοάτλ και τέταρτος ο Χουϊτζιλοπόχτλι.
Η κοσμική μάχη των τεσσάρων αδελφών δημιουργεί τη φωτιά, τους ουρανούς, τη γη, τη θάλασσα και τον Κάτω Κόσμο.
Δημιουργήθηκαν συνολικά πέντε κόσμοι ή ήλιοι και ο καθένας ταυτίστηκε με μια θεότητα και φυλή ανθρώπων.
Ο Μαύρος Τεζκατλιπόκα, που εξουσίαζε το σκοτάδι, τον πειρασμό, τη μαγεία, τον πόλεμο και τα υλικά αγαθά ήταν κυρίαρχος του πρώτου Κόσμου, του Ήλιου του Ιαγουάρου, του ήλιου της Γης, όπου ζει μια φυλή γιγάντων.
Οι γίγαντες ήταν τόσο δυνατοί που μπορούσαν μόνο με τα χέρια τους να ξεριζώνουν δέντρα.
Ο εξουσιαστής του Πρώτου Κόσμου είχε στην κατοχή του έναν μαγικό καθρέφτη που έβγαζε καπνούς και σκότωνε τους αντιπάλους του, γι αυτό και τον φώναζαν «Ο Θεός του Καθρέφτη που καπνίζει».
Ο Κετζαλκοάτλ επιτέθηκε στον αδελφό του μ’ ένα μακρύ κοντάρι και τον πέταξε στη θάλασσα, όμως ο Μαύρος Τεζκατλιπόκα δεν ήταν εύκολος αντίπαλος και κατάφερε να αναδυθεί από τα βάθη της θάλασσας.
Μεταμορφώθηκε σε ένα τεράστιο, φοβερό ιαγουάρο, ο οποίος ακόμη και σήμερα στον Πέμπτο Κόσμο ή Πέμπτο Ήλιο, είναι ορατός στον ουρανό στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου.
Με την επιστροφή του, την τρομερή φυλή των γιγάντων καταβρόχθισαν τεράστιοι ιαγουάροι.
Ο Κετζαλκοάτλ, που σημαίνει «Φίδι με φτερά», εξουσιάζει την επόμενη δημιουργία, τον Ήλιο του Ανέμου.
Είναι ο Θεός του ουρανού κι ο σοφός δημιουργός των νόμων.
Έμαθε στους ανθρώπους τη γεωργία, τις τέχνες και τη χρήση του ημερολογίου.
Είναι θεός των υδάτων και της γονιμότητας.
Μητέρα του ήταν, η Μάνα Γη, μητέρα των άστρων και της Σελήνης, αλλά και προστάτις των γυναικών που πέθαιναν κατά τη γέννα.
Ο κόσμος του καταστρέφεται από τον Τεζκατλιπόκα, που, με μια δυνατή κλωτσιά, έριξε στο χώμα τον Κετζαλκοάτλ.
Τότε, ισχυροί άνεμοι παρέσυραν μακριά τον νικημένο εξουσιαστή του Ήλιου του Ανέμου και τη φυλή των ανθρώπων που ζούσε στη δημιουργία του.
Απόγονοι αυτής της φυλής θεωρούνται οι πίθηκοι, που κρέμονται και τρέχουν τρομαγμένοι ψηλά στα δέντρα του δάσους.
Στα αρχαία κείμενα που γράφτηκαν, για να θυμίζουν την καταστροφή αυτή αναφέρεται:
«Αυτός ο ήλιος είναι γνωστός ως 4ος Άνεμος.
Αυτοί που έζησαν κάτω απ’ αυτόν τον δεύτερο Ήλιο παρασύρθηκαν μακριά με τον άνεμο.
Κάτω απ’ αυτόν τον Ήλιο εξαφανίστηκαν όλοι.
Παρασύρθηκαν μακριά από τον άνεμο. Έγιναν πίθηκοι.
Τα σπίτια τους, τα δέντρα τους, όλα τα πήρε ο άνεμος.
Ακόμη κι αυτόν τον ίδιον τον ήλιο τον παρέσυρε μακριά ο άνεμος ».
Τον Κετζαλκοάτλ, μέχρι σήμερα, μπορεί κανείς να τον δει στρέφοντας το βλέμμα στον ουρανό.
Σύμφωνα με έναν μύθο ο σοφός επέτρεψε στον εαυτό του να υποκύψει στις γητείες του αδελφού του Τεζκατλιπόκα, αλλά από τύψεις έπεσε σε μια μεγάλη πυρά.
Μετά το θάνατό του, η καρδιά του έγινε ο Αυγερινός.
Πάντα ο Τεζκατλιπόκα τον έστελνε μακριά, αλλά ο Κετζαλκοάτλ γύριζε.
Ο θεός της βροχής και των αστραπών, Τλάλοκ, ήταν ο εξουσιαστής του τρίτου κόσμου, του Ήλιου της Καταιγίδας.
Η δημιουργία αυτή καταστράφηκε από τον Κετζαλκοάτλ, με μια πύρινη βροχή.
Αυτή η τρομερή βροχή, μεταμόρφωσε όλους τους ανθρώπους του Ήλιου της Καταιγίδας σε γαλοπούλες.
Τα μόνα πλάσματα που σώθηκαν από την εποχή αυτή ήταν τα πουλιά, γιατί, μόνον εκείνα μπορούσαν να πετάξουν και να βρουν καταφύγιο.
Ο τέταρτος κόσμος ήταν ο Ήλιος του Νερού και τον εξουσίαζε η γυναίκα του Τλαλόκ, η Τσαλτσιουτλίκουε, η θεά των ποταμών και των λιμνάζων νερών.
Ένας κατακλυσμός που διήρκεσε 52 ημέρες κατέστρεψε τον Ήλιο του Νερού και μεταμόρφωσε τους ανθρώπους του σε ψάρια.
Η πλημμύρα ήταν τόσο καταστροφική που διέλυσε τα βουνά και έριξε τους ουρανούς πάνω στη Γη.
Μόνον ένας άνδρας ο Τάτα και η γυναίκα του η Νένε, που τους προστάτεψε ο Τεζκατλιπόκα, κατάφεραν να σωθούν κρυμμένοι μέσα στην κουφάλα ενός τεράστιου δέντρου.
Ως συνήθως, όμως, οι άνθρωποι αγνόησαν την εντολή του σωτήρα τους που τους είπε να τρώνε μόνο καλαμπόκι.
Καθώς καθόταν προφυλαγμένοι στην κρυψώνα τους παρακολουθούσαν τα νερά να υποχωρούν σιγά-σιγά και αποφάσισαν να την εγκαταλείψουν.
Ξαφνικά, βλέπουν ένα ψάρι-έναν από τους άτυχους αδελφούς τους, που είχε μεταμορφωθεί από τον κατακλυσμό.
Βλέποντας τον «πειρασμό» του φαγητού, έπιασαν το ψάρι, άναψαν μια ωραία φωτιά, το μαγείρεψαν και το έφαγαν.
Οι θεοί, όμως, διέκριναν τον καπνό και φώναξαν:
-Ποιος τολμά να γεμίσει καπνούς τον ουρανό; Ποιος τόλμησε να ανάψει φωτιά;
Ο Τεζκατλιπόκα θυμωμένος κατεβαίνει στη γη και στέκεται μπροστά στο άμυαλο ζευγάρι και ρωτά γεμάτος οργή:
-Τάτα και Νένε τι κάνατε;
Και χωρίς να περιμένει απάντηση τους έκοψε τα κεφάλια και τα κόλλησε στα οπίσθιά τους.
Έτσι δημιουργήθηκε το πρώτο ζευγάρι σκύλων.
Στη δημιούργια της εποχής του Πέμπτου Ήλιου, που ζούμε τώρα, συνέβαλε ο Σολότλ ή Σοκότλ, θεός του κεραυνού και ψυχοπομπός, δηλαδή συνόδευε τους νεκρούς κατά το ταξίδι τους στη Μικτλάν.
Ο Σολότλ ήταν, επίσης, θεός της φωτιάς και της κακοτυχίας.
Φρουρούσε τον Ήλιο, όταν περνούσε τον Κάτω Κόσμο το βράδυ και έφερε τη φωτιά από τον κόσμο των νεκρών.
Συνήθως εμφανιζόταν ως σκελετός ή ως άνθρωπος με κεφάλι σκύλου.
Άλλωστε το όνομά του σημαίνει και σκύλος.
Ήταν δίδυμος αδελφός του Κετζαλκοάτλ.
Οι θεοί που πρωταγωνίστησαν στην καταστροφή των προηγούμενων Τεσσάρων Ήλιων, τώρα αποφάσισαν να συνεργαστούν.
Δημιούργησαν τέσσερις δρόμους που οδηγούν στο κέντρο της γης.
Με τη γη διαιρεμένη στα τέσσερα, οι οκτώ θεοί σηκώνουν τους ουρανούς.
Ο Τεζκατλιπόκα και ο Κετζαλκοάλτ μεταμορφώθηκαν σε δύο τεράστια δέντρα.
Το δέντρο του Τεζκαλκοάλτ ξεχωρίζει από τους καθρέπτες που λάμπουν, ενώ του Κετζαλκοάλτ από το φτέρωμα του σμαραγδένιου πουλιού κετζάλ.
Οι θεοί ανταμείβοντας τα δύο αδέλφια, τους έκαναν κύριους των ουρανών και των άστρων.
Ο Γαλαξίας είναι ο δρόμος που τους οδηγεί στον έναστρο ουρανό.
Ο πέμπτος κόσμος, ο κόσμος μας, είναι ο Ήλιος της Κίνησης και όπως, λένε τα κείμενα εκείνα τα παλιά, κάποια μέρα θα καταστραφεί από μια σειρά σεισμούς και κατακλυσμούς.
(πηγές Historia de los mexicanos por sus pinturas, Leyenda de los soles, Μύθοι και Ιστορία των Λαών)